Salça mutfaklarda en sık kullanılan, yemeklere eşsiz lezzetler vermek amacıyla kullanılan bir gıdadır. İster ev yapımı salça olsun, ister hazır alınan salça olsun, doğru koşullarda muhafaza edilmediğinde kolayca bozulabilir. Bazen her ne kadar doğru şekilde, doğru şartlarda muhafaza edilse bile, salçanın türünden ya da yapılış şeklinden ötürü de hızlıca bozulması mümkün olabiliyor.
Salçanın Bozulup Bozulmadığı Nasıl Anlaşılır? (3 Basit Anlama Yöntemi)
Salçayı henüz kullanmadan bozuk olup olmadığını anlamak önemlidir. Çünkü bozuk salça kullandığınız tüm yemeğin ziyan olmasına yol açabilir. Bir salçanın bozuk olup olmadığını anlamanın başlıca 3 farklı yolu vardır:
1 - Görünüm : Salçanın görünümünde en sık karşılaşılan sorun küf olmaktadır. Fakat sadece küf bozulduğu manasına gelmez. Küf ilaveten kabarcıklar meydana gelmişse, salçada koyu bir su oluşmuşsa ya da sarımtırak bir renk ortaya çıkmışsa bunlar bozulmuş olduğuna işarettir. Kabarcıklar oluşmuş, sarımtırak renkteki salçaysa tüketilmemelidir.
2 - Koku : Salçanın doğal bir kokusu vardır ve bu koku iştah açıcıdır. Küflenme oluşmuş olsa dahi salçanın bu kokusu değişmez. Fakat ekşi ve rahatsız edici bir kokuya sahipse salça bozulmuştur. Görüntü olarak herhangi bir olumsuzluk olmasa dahi rahatsız edici, kötü bir koku mevcutsa kullanılmamalıdır.
3 - Tat : Salçanın görünümünden ve kokusundan bozuk olup olmadığı anlaşılamıyorsa küçük bir parça tadına bakılabilir. Her zamankinden farklı, kötü bir tat geliyorsa bozulduğuna yorulabilir ve bozulmuş olan salça tüketilmemelidir. Özellikle hamur işlerinde bozulduğu şüphesi olan salçalar tercih edilmemelidir.
Salçanın Bozulmaması İçin Neler Yapılabilir?
Salça sulu yemeklerde, fasulye, nohut gibi baklagillerde, kısırlarda, çorbalarda ve daha onlarca farklı tarifte sevilerek tüketilmektedir. Özellikle Türkiye’nin batısından doğusuna gidildikçe salça yemeklerin olmazsa olmazı konumundadır ve daha yoğun kullanılmaktadır. Uzun süre güvenle kullanabilmek, bozulmasını engellemek içinse mutlaka doğru şekilde muhafaza edilmelidir. Bunun için salça şu koşullarda saklanmalıdır: Hazır salçalar cam kavanozlarda ya da teneke kutularda olabilmektedir. Eğer teneke kutuda bir salça satın alındıysa açıldıktan sonra cam kavanoza aktarılmalıdır.
Saklama süresince salçanın hava almaması gerekir. Salça havayla temas ederse küflenmeye başlar. Bu nedenle salçanın ağzı daima kapalı tutulmalıdır.
Salça serin ve kuru ortamda muhafaza edilmelidir ve bunun için en ideal ortam buzdolabıdır.
Evde salça yaparken mutlaka taze sebzeler kullanılmalıdır. Salça yapımında kullanılan sebzelerde çürük olmamalıdır. Çürümüş domates ya da biber ile yapılan salça, taze sebzelerle yapılanlara göre çok daha kısa sürede bozulacaktır.
Eğer salça satın alınacaksa son tüketim tarihine dikkat edilmelidir. Son tüketim tarihi yaklaşan ve geçmiş salçalar satın alınmamalıdır. Eğer bir kaptaki salça uzun süre kullanılmayacaksa biraz tereyağı eritilip üzerine dökülebilir. Böylece bozulması önlenir. Tereyağı yerine zeytinyağı da dökülebilir. Böylece salçanın ömrü uzar.
Salçanın küflenmemesi için bir tatlı kaşığı tuz ilave edilebilir. Sonra karıştırılabilir. Fakat yemeklerde kullanırken salçanın tuzlu olduğu dikkate alınarak ya az tuz atılmalı ya da atılmamalıdır.
Tenekede satın alınan salçaların daha uzun ömürlü olması için açıldıktan sonra poşete konulabilir, ağzına örtü örtülebilir. Salça uzun süre saklanacaksa porsiyonlara ayrılabilir. Buz kalıplarına dökülerek her kullanımda bir ya da birkaç buz küpü çıkarılıp eritilip kullanılabilir.
Salça Ne Kadar Dayanır?
Salçanın ne kadar süre dayanabileceği nasıl yapıldığı ile de bağlantılı olarak değişir. Kaynatılarak yapılan salçalar, güneşte kurutularak yapılan salçalara göre daha uzun süre bozulmadan dayanabilir. Güneşte kurutularak yapılan salçalar, serin ve kuru bir yerde muhafaza edildiğinde 1 yıla kadar bozulmadan dayanabilir. Fakat kaynatılarak yapılan salçalar özellikle açıldıktan sonra mutlaka buzdolabında saklanması gerekir. Dışarıda bırakılırsa küflenme ve kurtlanma görülebilir.
Bunun yanında salçanın türü de bozulma süresini direk etkiler. Domates salçası, biber salçasına göre çok daha çabuk bozulur.
Salçayı muhafaza etmenin en iyi yolu dondurmaktır. Kullanacağınız kadarlık küçük paketler halinde dondurucuda saklayıp, kullanacağınız kadarını alıp, kullanabilirsiniz. Bu yöntem ile derin dondurucuda dondurularak 3-6 aya kadar güvenle saklanabilir.