Et, insan sağlığı için son derece önemli bir besindir. Bağışıklık sistemini düzene sokmasından kan yapmasına, kemik gelişiminden mineral zenginliğine kadar pek çok açıdan et düzenli olarak tüketilmelidir. Fakat etin faydalarından istifade edebilmek için taze, sağlıklı etler tüketilmelidir. Et aynı zamanda çabuk bozulabilen ve gıda zehirlenmesi gibi çeşitli olumsuzluklara neden olabilen bir besindir.
Etin Bozulup Bozulmadığı Nasıl Anlaşılır? (5 Basit Anlama Yöntemi)
Bozulan eti anlamanın farklı yolları vardır ve bunlar aynı zamanda et türüne göre farklılık gösterir. Bozuk kırmızı eti anlamanın başlıca 5 yöntemi şunlardır:
1 - Son Tüketim Tarihi : Çiğ etin ortalama raf ömrü 1-3 gün, pişmiş etin 7-10 gündür. Son tüketim tarihi geçmiş etler ise satın alınmamalıdır.
2 - Saklanma Alanı : Buzdolabında bir et 5 günden fazla kalmamalıdır. Hatta kıyma en fazla 2 gün buzdolabında durmalıdır. Bu sürelerden daha uzun süre buzlukta değil de buzdolabında saklanan ürün tüketilmemelidir.
3 - Kokusu : Etten pis ve ekşi kokular gelmemelidir. Bozulmuş bir et son derece keskin bir kokuya sahip olacaktır. Eğer etten keskin, pis kokular geliyorsa tüketilmemelidir.
4 - Rengi : Kırmızı etin rengi sağlığı hakkında fikir verir. Eğer yeşil ya da yeşilimsi kahverengi bir tona dönmüşse bozulduğu şeklinde yorumlanabilir. Sadece kahverengi renk sıcaklık ve ışık kaynaklı olabileceğinden bozulmaya işaret etmezken yeşil renk bozulma işaretidir.
5 - Dokusu : Eğer ete dokunulduğunda yapışkan bir kıvamdaysa, üzerinde cıvık, yapışkan bir tabaka varsa bozulmuştur. Bu, ette bakteri oluşmaya başladığına işarettir.
Beyaz Etinin Bozulup Bozulmadığı Nasıl Anlaşılır? (4 Basit Anlama Yöntemi)
Beyaz etlerin başında tavuk ve balık gelir. Bu etler hem kolay pişebilen hem de kırmızı ete göre çok daha kolay bozulabilen etlerdir. Bunun için beyaz etleri tüketmeden önce bozuk olup olmadığını anlamak gerekir.
Bozuk tavuk etini anlamanın başlıca 4 yöntemi şunlardır:
1 - Kokusu : Kümes hayvanlarının her birinin farklı kokuları olabilir. Fakat etten keskin ve kötü bir koku geliyorsa atılmalı, buzdolabında veya buzlukta temas ettiği alanlar temizlenmelidir.
2 - Rengi : Taze kümes hayvanı pembemsi bir renge sahip olmalıdır. Piştiğindeyse beyaz renktedir. Bozulmaya başlayan kümes hayvanının rengi griye döner. Eğer satın alacağınız hayvanın rengi grimsi, mat ve solgunsa satın alınmamalıdır.
3 - Dokusu : Kümes hayvanlarının etinin bozulup bozulmadığı dokunularak kontrol edilebilir. Çiğ etin üzerinde ince bir sıvı tabaka olabilir. Fakat cıvık, yapışkan bir kıvam olmamalıdır.
4 - Küf : Özellikle pişmiş bozulmuş beyaz etin üzerinde küfler oluşur. Yeşil ya da beyaz renkte küfler etin üzerinde mevcutsa orada bakteri oluşumları başlamıştır ve zehirlenmeye maruz kalmamak için tüketilmemelidir.
Bozuk balık etini anlamanın başlıca 4 yöntemi şunlardır:
1 - Görünümü : Balık eti taze ise parlak bir görünüme sahiptir. Gözleri varsa gözleri net olmalı, canlı olmalı, kanlanma bulunmamalıdır. Solungaçları kırmızı olmalıdır.
2 - Kokusu : Taze balık eti deniz kokabilir. Fakat keskin ve ekşi bir kokusu varsa bozulduğuna işarettir.
3 - Dokusu : Taze balık eti sert ve dolgun olmalıdır. Parmağınızla orta kısmına bastırdığınızda, hızlıca oluşan çukur giderilmeli ve balık eski formuna geri dönmelidir.
4 - Rengi : Taze balık eti beyaz, kırmızı ya da pembemsi renktedir. Mavi veya grimsi renkler varsa bozulmuştur.
Et Kaç Günde Bozulur?
Bir etin kaç günde bozulacağına dair net bir süre yoktur. Ancak yeni kesilmiş etler bakterilerin çoğalmasına çok daha müsaittir. Bu nedenle özellikle kurban eti gibi taze etlerin paylaşımı vakit kaybedilmeden yapılmalıdır. 2 gün sonunda etin içindeki bakteri ve virüsler kendini göstermeye başlayacağından bu tür etin yenilmesi gıda zehirlenmesine neden olabilecektir.
Taze et kanı çekildikten sonra sadece bir gece bekletilebilir. Ardından küçük parçalara bölünerek ya da uygun yöntemle pişirilerek buzluklara konulmalıdır. Oda sıcaklığında birkaç saatten fazla tutulduğu takdirde bozulmaya başlayabileceği gibi buzdolabında da 3-4 saatten uzun süre bırakılmamalı, aynı gün içinde kullanılmayacaksa buzluğa kaldırılmalıdır.
Etin Bozulmaması İçin Neler Yapılabilir? Et Ne Kadar Dayanır?
Etin bozulmaması için birtakım unsurlara dikkat edilmelidir. Doğru zamanda, doğru yerde ve doğru yöntemle sakladığı sürece et, bozulmadan uzun süre kalabilir. İlk olarak donmuş bir etin oda sıcaklığında çözülmesine izin verilmemelidir. Uzun süre buzluk ya da buzdolabı dışında tutulan etin bozulma riski daha fazladır. Donuk bir et mümkünse mikrodalgada çözdürülmelidir. Mikrodalga mevcut değilse buzdolabının rafında bekletilerek çözülmesi sağlanmalıdır.
Etin bozulmaması için mutlaka en güvenli sıcaklıkta saklanması gerekir. Buzdolaplarının sıcaklığı genellikle 0 ila 4 derece arasındadır. Bu nedenle 4 dereceden daha yüksek sıcaklıklarda saklanırsa bozulma olasılığı artacaktır. Oda sıcaklığında bekleme süresi arttıkça bozulma riski de artacaktır. En iyi koşulda buzdolabında birkaç gün dayanabilse de dondurucuda bozulmadan aylarca kalabilecektir. Bu nedenle hemen tüketilmeyecekse et mutlaka dondurucuya konulmalıdır.
Etin raf ömrünü uzatmak için tüketileceği zamana kadar dondurucuda tutulmalıdır. Ağzı sıkıca kapatılmış bir kabın içerisine konularak saklanmalıdır. Kırmızı ve beyaz etler doğrudan buz üzerine konulduğu takdirde üzerinde donuk yanığı oluşabilir. Donuk yanığı tehlikeli olmasa da etin tadını bozabilmektedir.
Satın alınan etlerde en etkili ve basit yöntem son tüketim tarihini kontrol etmektir. Buzdolabında tutulmamış ve son tüketim tarihi geçmiş etler tüketilmemelidir. Her ne kadar görüntüsü bozukmuş gibi olmasa da güvenli ortamda saklanmamış, son tüketim tarihi geçmiş etler zararlı bakteri üretmiş olabilmektedir.
Etlerin buzdolabında güvenle saklanabileceği süre et türüne göre değişir. Bonfile, kuşbaşı, biftek gibi etler 3 – 5 gün, sakatat ve kıyma 2 – 3 ay, salam, sosis gibi işlenmiş etler son tüketim tarihine kadar buzdolabında muhafaza edilebilir. Yakın zamanda kullanılmayacak et için en sağlıklısı dondurucudur.
Dondurucuda bir etin saklama süresi de et türüne göre değişir. Bonfile, kuşbaşı, biftek gibi parça etler 6 ay, sakatat, kıyma gibi etler 3 ay dondurucuda muhafaza edilebilir. Salam, sosis gibi işlenmiş etlerse 1 – 2 ay dondurucuda tutulabilir.
Buzdolabında saklanırken et çelik, cam ya da plastik kapta tutulursa sulanması önlenebilir. Pişmiş etler ile çiğ etler saklanırken birbirine temas etmemelidir. Köfte tarzı ürünler porsiyonlar halinde poşetlenerek dondurulursa hem daha uzun süre saklanabilir hem de birbirine yapışması önlenir. Çözdürülmüş et yeniden dondurulmamalı, hemen tüketilmemelidir.
Bozuk Et Tüketilirse Ne Olur?
Bozuk et üzerinde çeşitli zararlı mikroorganizmalar türer ve bunlar insan sağlığını tehdit eder. Bütün et türlerinde, özellikle de beyaz ette mikroorganizmalar çok daha hızlı üreyebilir ve daha fazla zehirlenmeye yol açabilir başta patojenler olmak üzere ette yer alan tehlikeli maddelere maruz kalındığında vücutta birtakım belirtiler ortaya çıkar.
Et zehirlenmesinde ortaya çıkan başlıca belirtiler yüksek ateş, mide krampları ve ishal olmaktadır. Bozulmuş etlerin neden olduğu zehirlenmelerin semptomları herkeste farklı olabilir. Kusulduğu takdirde bir miktar rahatlanabilir. Eğer kusma gerçekleşmez ve semptomlar uzun süre devam ederse en yakın sağlık kurumuna başvurulmalıdır.
Afiyet olsun
Videolu Tariflerimiz de Harika! Aşağıdan Hemen İzleyebilirsiniz:
Bu Tariflere de Göz Atmak İster misiniz?