Yumurta insan sağlığı için çok değerli bir besindir. Kahvaltıların vazgeçilmezi olan yumurtalar hamur işlerinden yemeklere kadar pek çok tarifte de kullanılmaktadır. Fakat yumurta oldukça kolay bozulabilmektedir ve bozulan yumurtaları tüketmek çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilmektedir.
Yumurtanın Bozulup Bozulmadığı Nasıl Anlaşılır? (5 Basit Anlama Yöntemi)
Her ne kadar bayatlamış her yumurta bozuk olmasa da bayatlama bozulmaya giden bir süreçtir. Bunun için kullandığınız yumurtanın her daim taze olduğundan emin olmanız önemlidir. Yumurtanın bayat, bozuk olduğunu ya da başka bir deyişle taze yumurtayı anlamanın 5 farklı yolu vardır:
1 - Su Testi : Yumurtanın bozuk olup olmadığını anlamak için ilk yapılabilecek su testidir. Bunun için derin bir kaba bol su konulmalı, yumurtalar kaba bırakılmalıdır. Taze yumurtalar dibe çökecek, yatay şekilde duracaktır. Sivri uçları dibe değiyorsa yumurta bayatlamaya başlamış demektir.
2 - Ses Testi : Bu testte yumurta baş ve işaret parmaklarıyla tutulmalı, kulak dibinde sallanılmalıdır. Eğer yumurtadan ses gelmiyorsa tazeliğine işarettir. Cıvık cıvık sesler duyuluyorsa yumurta bayatlamaya başlamış demektir.
3 - Kırma Testi : Bu testte yumurta bir kaba kırılmalıdır. Eğer yumurtanın sarısı hemen dağıldıysa bayatlamıştır. Taze yumurtanın sarısı parlak renktedir. Bayatlama arttıkça sarı renk canlılığını kaybeder.
4 - Renk Testi : Yumurtanın kendine has bir rengi vardır. Bu renk yumurta türüne, tavukların beslenmelerine, cinslerine göre vs. ufak farklılıklar gösterebilir. Fakat kırıldığı zaman renginde bir anormallik var ise şüpheli olunmalıdır. Yumurta akı yeşilimsi ya da pembemsi renklerdeyse pseudomonas bakterisi bulunmaktadır. Sarısının siyah, yeşil tonlarda olmasıysa mantara işarettir. Bu durumda yumurta tüketilmemelidir.
5 - Koku Testi : Koku testi için yumurta bir kaba kırılmalıdır. Bozulmuş ise sarısı ve beyazı düzgün olsa bile çok kötü bir koku ortaya çıkacaktır. Bu koku çok rahat ayırt edilebilir. Dolayısıyla bir yumurtanın bozuk olup olmadığını tespit etmenin en sağlıklı yolu koku testinden geçmektedir.
Yumurtanın Bozulmaması İçin Neler Yapılabilir? Yumurta Ne Kadar Dayanır?
Yumurtanın bozulmaması için mutlaka uygun sürede, uygun koşullarda muhafaza edilmesi gerekir. Doğru koşullarda muhafaza edilmediği takdirde son tüketim tarihi gelmemiş dahi olsa bir yumurta bozulabilir.
Yumurtalar sağlıklı biçimde oda sıcaklığında 2 ila 3 hafta arasında saklanabilir. Raf ömrünü uzatmak ve tazeliğini muhafaza etmek için buzdolabında korunmalıdır. Fakat buzdolabına konulan yumurta kapakta değil, raflarda, karton kutusuyla birlikte saklanmalıdır. Buzdolabının kapağı sürekli açılıp kapandığından ısısı çok sık değişir. Bu da yumurtanın fazla ısı değişimine maruz kalmasına neden olur. Oysa raflarda ısı değişimi daha azdır.
Yumurtalar buzdolabına konulmadan önce yıkanmamalıdır. Yumurtalar suyla temas ettirilmesi, kendine has koruyucu tabakalarının zayıflamasına sebep olur.
Taze yumurta buzdolabında, belirtilen şekilde 6 haftaya kadar güvenle saklanabilir. Bu da bir yumurtayı tüketmek için oldukça uzun süredir.
Kırılmış, Çatlak Yumurta Nasıl Saklanır? Ne Kadar Dayanır?
Koli içinde satın aldığınız yumurtalar içinden zaman zaman kırılmış, kabuğu çatlamış yumurtalar çıkabilir ya da yanlışlıkla bir şekilde yumurtalar kırılabilir. Kırılmış yumurta kesinlikle oda sıcaklığında muhafaza edilmemelidir. Bu durumda yumurtada bakteri üremesi olabilir. Kırılmış yumurta bir saklama kabına konulup ağzı kapatılarak buzdolabında muhafaza edilebilir. Bu şekilde 3-4 gün içinde tüketilebilir.
Zaman zaman çırpılmış yumurta da bir süre saklanmak isteyebilir. Çırpılmış yumurta buzlukta saklanabilir. Buzlukta buz kalıbına dökülerek muhafaza edilebilir. Fakat donmuş yumurtanın tadı değişecektir ve bu yüzden en kısa sürede tüketilmelidir.
Haşlanmış Yumurta Nasıl Saklanır? Ne Kadar Dayanır?
Bazen haşlanmış yumurta bir süre bekletilmek zorunda kalınabilir. Haşlanmış yumurtanın bozulmaması için buzlu suya konularak buzdolabında ya da odanın en soğuk yerine konulabilir. İki günde bir yumurtanın bulunduğu su değiştirilmelidir. Bu şekilde haşlanmış yumurta bozulmadan 4-5 gün muhafaza edilebilir.
Ayrıca haşlanmış yumurta bozulmaması için dondurulabilir. Kabuğu soyulduktan sonra bile kap içinde buzlukta 3 aya kadar muhafaza edilebilir.
Yumurta Alırken Nelere Dikkat Etmek Gerekir? Taze Yumurta Nasıl Anlaşılır?
Bozuk yumurta çeşitli sağlık sorunlarına neden olabildiği gibi maddi açıdan da sıkıntı doğurmaktadır. Bu nedenle satın alınan yumurtanın tazeliğinden emin olunmalıdır. Bütün bayat yumurtalar bozuk değildir. Fakat bayat yumurta tüketmek özellikle midesi hassas kişilerde çeşitli sorunlara neden olabilir.
Yumurta satın alınırken mutlaka üzerindeki üretim ve son tüketim tarihine bakılmalıdır. Yumurtaların üzerinde yumurtlama tarihi yazar ve bu, YT olarak belirtilir. Yumurtlama tarihi üzerinden 21 gün geçtiğinde yumurtaların raflardan toplatılması gerekir. Yumurtlamadan sonraki on sekizinci günden sonra yumurtaların 5-8 derece sıcaklıkta saklanması gerekir. Soğuk ortamda saklandığında yumurtalarda bakteri oluşmaz. Bu da yenilebilir halde kalmalarını sağlar.
Son tüketim tarihi yumurta alınırken dikkat edilmesi gereken bir diğer detaydır. Son tüketim tarihi, yumurtlama tarihinden itibaren 28 günden fazla olamamaktadır. Bu durumda son tüketim tarihinden sonraki iki hafta içinde de yumurtalar kullanılabilir.
Son tüketim tarihi yumurtaların en iyi yapıda, en taze ve en tatlı oldukları, bütünlüklerinin ve yoğunluklarının ideal olduğu süreyi ifade eder. Bozuldukları ya da cılkladıkları manasına gelmez.